Next generation sequencing bij patiënten met pancreascarcinoom (PAN-NGS)
Update maart 2023: aantal inclusies 253 / 330 (77%)
Achtergrond
Onderzoek van het genetische landschap van het pancreascarcinoom van de laatste jaren heeft het begrip verbeterd van onderliggende oncogene mechanismen. Er is een relatief kleine set van genen frequent gemuteerd in het pancreascarcinoom. De meest voorkomende betrokken genen zijn KRAS, TP53, CDKN2A en SMAD4. Ongeveer 90-95% van de patiënten heeft een KRAS-mutatie. Daarnaast is er nog een grote verscheidenheid aan mutaties in andere genen met een veel lagere frequentie (<10%). Verschillende van deze minder frequent voorkomende genetische afwijkingen vormen een potentieel therapeutisch target, zoals BRCA1/2, BRAF, EGFR en NRG1. Inspanningen op het gebied van doelgerichte therapie voor patiënten met pancreascarcinoom hebben aangetoond dat zij mogelijk voordeel hebben van een dergelijke behandeling.
Studies rapporteren andere genetische afwijkingen bij jonge patiënten met pancreascarcinoom ten opzichte van oudere patiënten. Zo wordt een hogere incidentie van KRAS wild-type tumoren gerapporteerd bij jonge patiënten. Interessant genoeg zijn KRAS wild-type tumoren geassocieerd met alternatieve targetable oncogene drivers en kiembaanmutaties.
Doel van het onderzoek
Het primaire doel is bepalen van het voorkomen van therapeutische genetische targets bij patiënten met pancreascarcinoom ≤ 60 jaar oud. Een secundaire doelstelling is het onderzoeken van de haalbaarheid van het landelijk uitvoeren van next generation sequencing (NGS) bij patiënten ≤ 60 jaar oud met pancreascarcinoom in Nederland. Tegelijkertijd vergroot de studie de toegankelijkheid tot het ondergaan van uitgebreide NGS en mogelijke doelgerichte therapie.
Onderzoeksdesign
PAN-NGS is een prospectieve multicenter cohortstudie. Voor de NGS van het tumorweefsel is histologisch weefsel met voldoende tumorcellen nodig. Er zijn geen extra handelingen nodig om weefsel te verkrijgen van patiënten die een resectie ondergaan van de primaire tumor of in het verleden een resectie hebben ondergaan. In dit geval kan het resectiepreparaat worden gebruikt voor de NGS. Eveneens bij patiënten die tijdens de reguliere diagnostische work-up een histologisch weefselbiopt ondergaan zijn geen extra handelingen nodig om tumorweefsel te verkrijgen, indien er voldoende FFPE-weefsel beschikbaar is. In geval van onvoldoende histologisch weefsel voor NGS kan bij patiënten met gemetastaseerd pancreascarcinoom worden aangeboden om een aanvullend biopt af te nemen. De genetische analyses worden uitgevoerd door een bedrijf in de Verenigde Staten, genaamd Caris Life Sciences.
Inclusiecriteria
– Cytologisch of histologisch bevestigde PDAC, onafhankelijk van behandelstatus
– Leeftijd > 18 jaar en ≤ 60 jaar ten tijde van primaire diagnose
– Performance status ECOG 0-2
– Geschatte levensverwachting van tenminste 12 weken
– Informed consent
Exclusiecriteria
– Patiënt wil niet worden geïnformeerd over genetische afwijkingen mogelijk geassocieerd met een genetische predispositie van kanker
– Patiënt met locally-advanced pancreascarcinoom of lokaal recidief zonder beschikbaarheid van histologisch weefsel
Deelnemende centra
Studie open in: Amphia, Amsterdam UMC, Catharina, JBZ, LUMC, Maasstad, Meander MC, MST, MUMC+, Sint Antonius, UMCG, UMCU
Alle DPCG-centra zullen worden benaderd voor deelname aan het onderzoek.
Hoofdonderzoeker
Prof. dr. C.H.J. van Eijck
Coördinerend onderzoekers
Gaby Strijk, e-mail
Jelle van Dongen, e-mail